Een zwaar gehandicapte , geestesgestoord en paranoia zit in de gevangenis als geïnterneerde na een poging tot brandstichting . Hij had de eigen woning in brand trachten te steken , daar er de overtuiging was dat de buren zouden inbreken ...
Er was geen contact te krijgen met de persoon en het psychichiatrisch en sociaal verslag was een aaneenschakeling van doffe ellende dat al begonnen was in de wieg .
Geïnterneerden hebben geen cel met tralies nodig maar een speciale opvang . De gevangenbewaarders zijn veelal niet voldoende gespecialiseerd om dit soort `gevangenen`bij te staan , daar waar ze eigenlijk recht op zouden moeten hebben .
In 2005 was volgens Obra vzw het aantal geïnterneerden in Vlaamse gevangenissen ruim 450 en onder hen bijna 100 verstandelijk gehandicapten !! Het gros hiervan krijgt geen begeleiding . Sommige gevangenissen hebben wel een speciale vleugel ( "annex") maar door de overbevolking gebeurt het regelmatig dat geïnterneerden 'gewoon 'tussen de andere gedetineerden zitten met de gevolgen vandien . Doorstromen naar private instellingen komt weinig voor . Maar het meest vreemde is het feit dat de geïnterneerden met een verstandelijke beperking zijn opgesloten ( ter bescherming van de maatschappij )
Geïnterneerden zijn de weeskinderen van justitie en vergeten door alle instanties . De rechtspositie van de geïnterneerden , neergelegd in de wet op het sociaal verweer van 1930 ( !!!) is even archaïsch als onwrikbaar . Een geïnterneerde is iemand die niet toerekeningsvatbaar is , wat wil zeggen dat hij krankzinnig is , zwakzinnig of ernstig geestesgestoord . Deze toestand moet zich zowel op het moment van de feiten als van de berechting voordoen . Indien er twijfel bestaat over de toerekeningsvatbaarheid wordt een psychiater aangesteld . Het is de rechter die beslist over het al dan niet toerekeningsvatbaar zijn . Indien de gedetineerde niet toerekeningsvatbaar is , wordt hij niet veroordeeld maar geïnterneerd .
Bij de publieke opinie leeft het idee dat een beklaagde op deze wijze straffeloos wordt gesteld na een misdrijf . Strikt genomen is internering geen straf maar een beveiligingsmaatregel . De geestesgestoorde wordt uit de maatschappij verwijderd zodat hij geen schade meer kan aanrichten . De wet schrijft een psychiatrische behandeling voor , maar door een capaciteitstekort komt hier bitter weinig van terecht .
De impact op het leven van een geïnterneerde is veel groter dan bij een celstraf. Internering kent geen eindpunt: de toestand wordt als definitief beschouwd tenzij een nieuw psychiatrisch onderzoek aantoont dat de patient weer volledig toerekeningsvatbaar is. Dat gebeurt zelden; eens geïnterneerd is het moeilijk om onder het statuut uit te geraken. Velen zijn in instellingen en gevangenissen gestorven zonder een tweede kans te krijgen. Als er één groep wordt geconfronteerd met het begrip desinteresse dan zijn het wel de gedetineerden. Ze staan als laatsten in de rij, steeds weer opnieuw. Internering wordt niet voor niets de 'vergeetput van justitie' genoemd.
De Commissie ter Bescherming van de Maatschappij (CBM) beslist nadat de rechter tot internering heeft beslist over het lot van de geïnterneerde. Elke zes maanden wordt de toestand van de geïnterneerde geevalueerd.Een commissie bestaat uit een voorzittermagistraat,een psychiater en een magistraat, aanvullende competenties die het beste beloven voor de besluitvorming. De drie leden konden naar eigen inzicht mensenlevens breken of maken en zo de macht tonen (vaak eigen aan de zetelende magistratuur - het deksel op de vergeetput.) Meestal ligt het verdict al vast.