Huishoudelijk Reglement.
Eerder behandelden we een gedeelte van de Basiswet voor gedetineerden, dé wet bij uitstek voor de bewoners van de Belgische gevangenissen. Minstens zo belangrijk is het uit de Basiswet geëxtraheerde Huishoudelijk Regelement (HR) dat naast de nationaal geldende regels, per instelling wordt opgesteld. Het is een getekend document dat de praktische vertaling is van de Basiswet aan de gedetineerden gericht en continue aan veranderingen onderhevig is. Het HR wordt beschikbaar gesteld en de regels dienen verplicht te worden nageleefd. Indien het HR geen uitsluitsel geeft beslist de directeur (uiteraard met inachtneming van de geldende wettelijke bepalingen). De directeur dient er ook voor te zorgen dat het HR up-to-date is, hetgeen regelmatig de nodige gespreksstof oplevert, gezien dit bijna onmogelijk is, daar het document door de minister getekend is. Algemene bepalingen omvatten onder andere het rookverbod buiten de of de daarvoor voorziene lokalen en proper houden van de verblijfruimtes.
Onder materiële levensvoorwaarden worden de levensruimte (cel) en het bezit van voorwerpen in het bezit hebben (bijvoorbeeld geld, alcoholische dranken en een mobiele telefoon). “Kantine” zijn aankopen die geleverd worden aan de inrichting (de instelling zelf is verantwoordelijk voor de levering en prijs).In de instelling van ondergetekenden wordt als samenlevingsvorm een gedifferentieerd regime toegepast. Verschillende regimes met meer of minder vrijheden.
Hieronder een beknopte weergave van het Huishoudelijk Regelement zoals in de instelling van ondergetekenden in gebruik is (met referentie naar de Basiswet).
- Onder contacten met de buitenwereld vallen onder andere briefwisseling, bezoek en bezoekregelingen en het gebruik van de telefoon. Zo kan (officieel) de media slechts gecontacteerd worden na toestemming van de minister.
- De gedetineerde heeft het recht een godsdienst of levensbeschouwing te beleven en te belijden naar eigen believen en deelnemen aan de erediensten.
- Ook vrijetijdsbesteding is geregeld. Kranten en tijdschriften kunnen worden ontvangen voor eigen rekening. Een wekelijks te bezoeken onderafdeling van de Stadsbibliotheek verzorgt ter beschikking stellen van boeken, Cd’s en Dvd’s. Dagelijks heeft de gedetineerde recht op een wandeling van tenminste één uur (waarbij ook gesport kan worden, afhankelijk van de locatie binnen de instelling). Naast de genoemde buitenactiviteiten kan gebruik worden gemaakt van een fitness- en cardioruimte. Op elke vleugel is een speelzaal voorzien (tafelvoetbal, biljart, darts). En tenslotte op cel kunnen “niet winstgevende” activiteiten van intellectuele of artistieke aard (schilderen, knutselen) worden gedaan.
- Vormingsactiviteiten bestaan uit “schoolse” lessen (fietsenmaker, gebruik van computer), herstelgerichte activiteiten (slachtofferbemiddeling) en cultuurgerichte bijeenkomsten (toneel en muziekoptredens).
- In de gevangenis is de gezondheidszorg goed geregeld. Er kan op eenvoudige wijze beroep worden gedaan op een arts (dagelijks laagdrempelige regeling). Ook van de diensten van een tandarts kan gebruik worden gemaakt. En medicatie wordt op voorschrift van de arts dagelijks verdeeld. De huisarts bepaalt of een patiënt voor gespecialiseerde consultatie buiten de instelling kan gaan.
Zoals de column Basiswet (augustus l.l.) is het ook voor HR niet mogelijk dit in één column onder te brengen. Het vervolg van deze tekst betreffende het Huishoudelijk Reglement (deel 2) zal binnenkort worden gepresenteerd.
Deze column vertoont zonder twijfel enige gelijkenis met genoemde column; toch indien de (trouwe) lezer enig verhelderend inzicht wil verkrijgen in het reilen en zeilen binnen de muren zijn beide artikels van grote waarde.
Maart 2025 L&B