Paul Marchal meende onlangs dat gedetineerden tijdens hun detentietijd een financiële bijdrage moeten leveren; niet aan de overheid, en ook niet naargelang hun inkomen. Maar de gedetineerden zouden a ratio van hun straf geld moeten storten in een fonds voor slachtofferhulp.
In ons land kunnen gevangenen niet zittend rijk worden. Hun uitkeringen worden in de meeste gevallen stopgezet. Wanneer de bemiddelde gevangene zouden betalen voor de detentie dan is dat “klasse-justitie”. De lat moet voor iedereen gelijk liggen.
Volgens Paul Marchal is het niet correct om gedetineerden die meer geld hebben, ook meer te laten betalen. Wel zou men hun kunnen vragen om naargelang de strafmaat een bijdrage te leveren voor slachtoffers, opdat die een advocaat kunnen betalen. Hij is niet te vinden voor het Nederlandse plan dat gevangenen wil laten betalen voor kost en inwoning. Voor de gevolgen van de misdaden moet de staat maar opdraaien. Het slachtoffer kan er niets aan doen en behoort wel een vergoeding te krijgen.
Iemand gevangen houden is erg duur en is een vreemde zaak dat het tot nu toe onmogelijk was om het vermogen van gedetineerden aan te spreken om de kosten van detentie terug te dringen. Sommigen vinden zelfs dat het volledige financiële vermogen van een gevangene mag worden uitgeput voor de gevangeniskosten.
Voor elke gedetineerde in een Belgische gevangenis betaalt de overheid gemiddeld 107 euro per dag. In dat bedrag zijn ook de personeelskosten, afschrijving van gebouwen en alle faciliteiten verrekend.
Toch denkt justitie er niet aan om de gedetineerden te laten betalen voor kost en inwoning in de gevangenis; dat is een contradictie. Het is niet logisch gevangenen te laten betalen voor gedwongen vrijheidsberoving.
De kerntaak blijft de vrijheidsberoving en het kan niet zijn dat aan rijken nog een bijkomende financiële straf wordt opgelegd, rijk of arm, de gelijkberechtiging zit in de vrijheidsstraf.
In de wet Dupont – Basiswet betreffende gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerde – was aanvankelijk een artikel voorzien dat stelt dat gedetineerden recht hebben op arbeid, en dus ook een volwaardig loon tijdens hun detentie. Momenteel kunnen gevangenen geen inkomen genereren tijdens hun detentie. Werkloosheidsuitkering, leefloon…. worden stopgezet. Ook het pension en de uitkering voor beroepsziekte vallen weg na 12 maanden.
In Nederland wil de minister van Justitie dat vermogende gevangenen een bijdrage leveren voor hun celstraf, kost en inwoning zeg maar. In Nederland ontvangen ouderen in de Nederlandse gevangenis ook nog hun pensioenuitkering. Ook die 65-plussers wil men laten betalen.
De discussie startte in Nederland toen bleek dat bijna 100 gedetineerden maandelijks hun pensioen van bijna 900 euro kregen,
Naast de vrijheidsstraf opgelegd door de strafrechter worden gedetineerden achteraf nog geconfronteerd met “bijkomende straffen” niet door de rechtbank of het hof uitgesproken (o.a. het niet beschikken over een vrije wil en het uitblijven van enige inspraak in de gezondheid).
De Basiswet regelt o.a. een aantal rechten van gedetineerden en zou de “bijkomende straffen”grotendeels moeten kunnen doen vergeten.
Als men tot een besluit zou komen dat gevangenen, en niet alleen de rijke gevangenen, zelf voor hun kost en inwoning zouden moeten betalen (€107,-/dag) zouden toch ook o.a. het salaris van de geleverde werkzaamheden (momenteel € 1.14/uur) aangepast moeten zijn en de sociale verzekering zou geregeld moeten zijn (uitkering bij ziekte, pensioen voor de 65+-ers)
Losse kreten als: “gevangenen moeten kost en inwoning betalen”, zijn dan op het eerste gezicht wel populistisch, maar houden nader bekeken weinig steek!! Van toepassing is hier dan ook de zegswijze: “spreken is zilver, zwijgen is goud”.