Vriendschap - overdenking van een gedetineerde

Beste lezer,

De vriendschap in het leven, is voor mij een doodgewone vogel
Die valt en klimt en onvermoeibaar
In zon en regen, zijn spiegelbeeld blijft zoeken
tussen de verwarde struiken van de eenzaamheid.
Deze wereld zal veranderen, krimpend en grijs.
Maar vele wormen vlechten vele vlinders
en de tranen trouwen altijd met hun lach.
De mens is alles, en meer of minder is hij immers een koning en zelfs een dwaas, maar dat mag.
Wat ik vooral zou willen is een collectie aanleggen van mensen zoals jij!
Besef, hoe mooier en rijker de herinnering, des te moeilijker de scheiding.
Maar dankbaarheid verandert de pijn der herinnering in stille vreugde, in een hartelijke lach.
De mooie dingen van vroeger zijn geen doorn in het vlees, maar een kostbaar geschenk dat je meedraagt en af en toe kunt uitpakken om te gedijen in een soms artificiële wereld waarin je terecht komt, al dan niet door eigen toedoen. Je moet dan echter zorgen dat je niet in je herinnering blijft graven en je erin verliest. Een kostbaar geschenk bekijk je namelijk niet aldoor, maar alleen op bijzondere of moeilijke ogenblikken; buiten die ogenblikken is het een verborgen schat, een veilig bezit.
Dan wordt het gemis, hoe vluchtig of hoe lang het ook kan zijn, een verborgen schat, een veilig bezit.
Dan wordt je leven een blijvende bron van energie en levenslust.
En eigenlijk is er maar één reden waarom je niet altijd ervaart wat men in India 'annand' noemt; gelukzaligheid, het niet voelen van een gemis. En die is er omdat je je concentreert op wat je niet hebt. Om het gemis te duiden, zou de mens zich meer moeten oefenen in onthechting, onthaasting en ontwening. Worden we niet onbewust gedicteerd door de modetrends van de maatschappij >>> FOMO (fear of missing out). Een gemis aanvaarden en erbij gedijen is een positieve levenshouding die altijd de vrucht is van je gedachten en je gevoelens voor jezelf, je medemens en je situatie. Daarbij komt nog dat roddel het grootste gif is op deze aarde en het gemis van een vriend, of van een leuke gebeurtenis alleen verergert.
Bij dit schrijven, herinner ik me de gevleugelde woorden van Boeddha: ‘”Jaag niet achter het verleden na. Verlang niet naar de toekomst. Het verleden is niet meer. De toekomst is nog niet begonnen.”
Het leven met alle gemis met alle gemis dat er daadwerkelijk is, is een wonder, een vriendschap dat we moeten beleven, niet een probleem wat we moeten oplossen.
Sinds een tijdje zijn mensen voor mij slechts rijk met wat ze geven en arm met wat ze weigeren aan ‘kameraderie’. Vriendschap en dus ook gemis zijn er om gedeeld te worden. En is vriendschap a.h.w.geen schelp waarin de muziek van de wereld weerklinkt?

Laat mij besluiten met de paar universele woorden van de grote Romeinse filosoof Marcus Aurelius:
(*121-+180) ( in Nederlandse vertaling) “Ons leven, met zijn leegte en gemis, is wat onze gedachten ervan maken.” ( ‘uit zijn zelfbespiegelingen’) ( ‘Tot zichzelve’).

Oktober 2024

Frank Vroman

Jan: Ik ben nu een betere versie van mezelf

Jan volgt allerlei opleidingen en cursussen. Hij zit allang, maar is nog jong. Wanneer hij vrijkomt, heeft hij normaal gezien nog een groot stuk van zijn leven voor de boeg. "Schiet ze dood", ja, ik heb dat vroeger ook gezegd over mensen in gevangenissen. Ik schaam me daar nu voor, maar ik wist toen niet beter. Een gevangenis, dat was iets uit de films. In het begin was het heel confronterend om zelf in de gevangenis te zijn. Je zit in een roes, een rollercoaster. In de gevangenis moest ik naar een cel, er was een lavabo, en WC en een houten ding tegen de muur en dat was dan het bed, dacht ik. Door de aard van de feiten zeiden de cipiers niks tegen mij. Ik dacht, oké, dit is het dan voor de rest van mijn leven. Toen sprak één van die mannen toch: we gaan nu naar uw cel. Vervolgens werd ik overgebracht, de eerste cel bleek een wacht cel. De dag nadien kwam daar al iemand bij. Er was maar 1 bed en omdat die persoon een oudere man was, ben ik maar op de grond gaan liggen. Ik heb me heel lang vuil gevoeld, jaren eigenlijk. Door de cursus 'Wie ben ik?' te volgen, heb ik uiteindelijk een klik kunnen maken. De begeleidster zei: "Jij bent meer dan alleen maar je feiten. Je bent ook die je ervoor was en nu, daarna". Het zal misschien raar klinken maar ik nu een betere versie van mezelf. Al van kinds af aan voelde ik de dingen anders, zwaarder. Door mijn rechtszaak zijn psychiaters alles gaan onderzoeken. Ik was heel blij met het verslag, omdat ik mezelf erin herkende. Op een avond zag ik een documentaire over borderline. Ik herkende me daar volledig in. Ik heb meteen de naam van de medicijnen die ze toonden in die documentaire genoteerd. En hier aan de psychiater gezegd: "dit is wat ik nodig heb". Sindsdien gaat het beter. Minder hoogtes en laagtes. Ik ging er ook steeds meer boeken over lezen.  Als ik dit buiten al geweten had, dan had dat waarschijnlijk geen mensenlevens gekost. Als dit......als dat....het is niet zo. Door die feiten breng je een tsunami van verdriet op gang, voor de nabestaanden, de omgeving, vrienden en je ouders: hun zoon, de schande van de familie. Ik vraag me ook vaak af hoe het met de broer en zussen van het slachtoffer gaat. Gaan die naar de psycholoog? Ze willen me niet spreken en ik begrijp dat. Ik maak me zorgen over mijn broer. Hij heeft het syndroom van Down en ik heb hem altijd gezegd dat ik er altijd voor hem zou zijn. Dat kan ik niet waarmaken. Dat vreet aan me. Hij snapt er niks van. Hij denkt dat ik in de krik krak zit. Ons papa zegt het zo: Ik zie je ongelofelijk graag en ik haat je tegelijk. Daartussen balanceert hij. We houden ons vaak in om de ander niet te kwetsen. Het maakt het makkelijker voor jezelf als je kunt aanvaarden dat je in de gevangenis zit. Ik zie geen andere optie dan hier te zijn. Ik droom af en toe van een detentiedorp, om eens drie dagen bij mijn familie te kunnen zijn en heel gewone dingen samen te kunnen doen. Nu hebben we familiaal bezoek en speel ik Uno met mijn broer, dat is de beste manier om hem erbij te betrekken. Er zijn veel nieuwe, veel jonge, cipiers. Regelmatig gebeurt het dat een nieuwe cipier de celdeur sluit zonder een woord te zeggen. Een simpel "smakelijk" als we ons eten gaan halen bijvoorbeeld kan er vaak niet af. Ik vind dat ik hen daarop attent moet maken, want het kan mijn dag om zeep helpen. Als je hen daarover aanspreekt, merk je dat ze er vaak niet eens bij hebben stil gestaan, dat ik een mens ben, net als zij. 

 

De laatste les is er taart. We zitten in dezelfde kring als iedere week. Er wordt gevraagd naar bedenkingen en of iemand nog wat te zeggen heeft. Jan gaat recht staan en zegt dat hij het gaat doen. Hij gaat zingen. Hij volgt ook een cursus klassieke zang, gegeven door de mensen van de Brusselse opera. Hij zet zijn keel op. Jan overtreft zichzelf.

 

Bron: De Standaard. 

Corona in de gevangenis

Corona in de gevangenis

Medio maart 2020 werden extra maatregelen getroffen in navolging van de nationale richtlijnen om de verspreiding van het Corona-virus tegen te gaan.

Lessen, gespreksgroepen, bezoek, erediensten en uitgangsmodaliteiten werden stopgezet. Wel werd ervoor gezorgd dat wandeling en douche dagelijks bleven. Meerdere diensten aanwezig in de gevangenis zorgden ervoor dat gedetineerde hen via(gratis) telefoonnummers konden bereiken.Een aantal gedetineerde werd (tijdelijk) op verlengd verlof gestuurd om de druk van overbevolking te ontlasten.

In de gevangenis zelf zijn intern grotere “bubbels” gecreëerd, zodat niet alle contacten met medegedetineerde werden verbroken.

Mondkapjes werden beschikbaar gesteld voor personeel en gedetineerde die in één of andere huisdienst werkzaam waren. Opvallend hier is dat gedetineerde (bijna) verplicht werden deze mondkapjes te dragen, terwijl personeel (directie en cipiers) veelal niet voor mond en mens droegen (terwijl zij juist degenen zijn die een virus zoals Covid-19 kunnen binnen brengen!) Vreemd is het dan ook dat eind mei 2020 een stakingsaanvraag werd ingediend, omdat tafel bezoek terug kon worden toegelaten, de veiligheid van cipiers zou in gevaar worden gebracht (terwijl de cipiers verplicht zouden zijn een gecertificeerd masker te dragen).

“Vegen voor eigen deur” of “de hand in eigen boezem steken” zijn waarschijnlijk slogans, die wat gezondheidsveiligheid betreffen, voor personeel van gevangenissen niet van toepassing zijn ??!!

                                                                                                                                                             Bron: X1, 2020 06 02

Gevangenis Hasselt laat 20 gedetineerden vrij vanwege corona: “Deel moet terugkeren om straf verder uit te zitten”

De Hasseltse gevangenis heeft twintig gevangenen aangeduid die de cel mogen verlaten vanwege de coronacrisis in ons land. Op die manier probeert men een uitbraak te vermijden. Het gaat voornamelijk om 65-plussers, gedetineerden met een medische achtergrond en gedetineerden die op minder dan zes maanden van het einde van hun straf zitten. “We zijn blij met de maatregel, want anders was het niet houdbaar”, zegt directeur Paul Dauwe.

Een deel van de gedetineerden heeft de gevangenis van Hasselt al mogen verlaten. Een tweede deel zal deze week mogen vertrekken. Zonder enkelband, weliswaar. Volgens de directie gaat het om twee groepen. 

“Een eerste deel moet op minstens zes maanden van het strafeinde zitten”, zegt directeur Paul Dauwe. “Hun straf mocht niet hoger liggen dan tien jaar en niet gelinkt zijn aan terreur of zedenfeiten. Er moet ook een locatie voorzien zijn waar ze worden opgevangen én het slachtoffer mag niet verontrust worden.” Opvallend genoeg moet die groep ook niet meer terugkeren en zit hun straf er effectief op.

Een tweede groep krijgt een opschorting van straf. Het gaat om mensen die al eens 36 uur verlof hebben gehad, en dat ook probleemloos deden. Ze krijgen ook andere specifieke voorwaarden, maar moeten na de coronacrisis hun straf verder uitzitten. “Er zijn gevangenen die dat hebben geweigerd. Sommigen willen nu liever de rit uit zitten”, klink het. 

Een vijftal gedetineerden van de twintig die de gevangenis mogen verlaten, heeft ook een risicoprofiel. Ofwel is er een medische achtergrond, ofwel gaat het om 65-plussers. Nu rest de vraag of twintig gedetineerden minder op meer dan 500 gevangenen veel verschil maakt. “Toch wel. Zo worden alle nieuwkomers, gevangenen die op verlof gingen of iemand die symptomen heeft, twee weken in quarantaine gezet. Dat kan nu wat vlotter nu er meer plaats is. Hetzelfde geldt voor de social distancing.”

“Sinds enkele weken daalt het aantal hechtenissen ook. Is er minder criminaliteit door corona? Het zou kunnen, maar sinds onze piek zien we vandaag toch een daling van 10 procent. En dan kan je een haalbaar systeem uitwerken. De gezondheidszorg in de gevangenis moet op punt staan, en dat kunnen we nu beter garanderen.” 

Officieel is er plaats in Hasselt voor 430 mannen en 30 vrouwen. In de praktijk gaat het momenteel om 502 mannen en 35 vrouwen. “We kwamen van meer dan 550 mannen, absurde toestanden.” 

Bron: HLN

Pilootarrest internering: “Historische blaam” rechtgezet?

Twee jaar geleden veroordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ons land voor de wijze waarop  geïnterneerden in onze gevangenissen (niet) behandeld worden.  Vandaag, 6 december 2018, verstrijkt de termijn die  aan België  werd opgelegd om structurele oplossingen te bedenken. Probleem opgelost of staan we opnieuw aan het begin van een rist veroordelingen? En vooral, wat met de ongeveer 500 geïnterneerden die nog steeds in de gevangenis zitten?   

Peter Verpoorten, een advocaat die even gespecialiseerd als geëngageerd is in de strijd voor een lotsverbetering van geïnterneerden, trok ook met dit dossier naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Zijn klacht komt er op neer dat zijn cliënt niet op zijn plaats zit in de gevangenis omdat hij daar geen gepaste behandeling krijgt.  

En die redenering wordt gevolgd door het Europees Hof. Meer dan negen jaar verblijft W.D. in de psychiatrische afdeling van de gevangenis in Merksplas zonder enige vorm van behandeling en zonder enig perspectief op heropname in de samenleving. Dat is voor het Hof een schending van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, een verbod op onmenselijke behandeling. Het was niet de eerste keer dat België hiervoor veroordeeld werd.  

België is in totaal al 25 keer veroordeeld voor de wijze waarop geïnterneerden in de gevangenis (niet) behandeld worden. Dat waren in eerste instantie allemaal individuele veroordelingen waarbij het Hof een schadevergoeding toekende aan de geïnterneerde. In het geval van W.D. was dat 16.000 euro. 

Pilootarrest

Maar het arrest W.D. ging verder dan zijn zuiver individueel dossier. In 2004 besliste het Europees Hof om ook zogenaamde pilootarresten uit te spreken (al blijven die echt wel de uitzondering). In een pilootarrest wordt aan het veroordeelde land uitgelegd hoe een bepaald structureel probleem in het land moet worden aangepakt. 

België genoot de twijfelachtige eer op 6 september 2016 zo’n pilootarrest te krijgen in de zaak W.D. “Dat mag gerust omschreven worden als een historische blaam,” zo schreef hoogleraar strafrecht Joachim Meese.

De bedoeling van een pilootarrest is dus dat landen de veroordelingen niet blijven opstapelen maar wel het probleem bij de wortel aanpakken en, zo mogelijk, voor eens en voor altijd oplossen. 

In België was het besef er natuurlijk al wel langer dat er iets ten gronde moest veranderen. En het moet gezegd worden, de jongste jaren is er een indrukwekkend aantal maatregelen genomen. Het resultaat daarvan is o.a. een aanzienlijke daling van het aantal geïnterneerden in de gevangenis.  

Die beweging werd al ingezet door minister van Justitie Laurette Onkelinx. “Enfin,” was haar eerste woord bij de officiële opening van het FPC in Gent en dat is goed gekozen want hervormingen vragen veel tijd. Ook in het regeerakkoord van de regering Michel stond het er opnieuw: geïnterneerden moeten kunnen worden opgevangen in een aangepaste infrastructuur en moeten geschikte zorg krijgen tijdens hun detentie. 

Het resulteerde o.a. in een meerjarenplan en een masterplan internering, gedragen door minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD).  

Er kwam een nieuwe interneringswet (2016) en daarmee verhoogde de drempel om iemand te kunnen interneren, werden de rechten van geïnterneerden versterkt en werd er ingezet op de kwaliteit van de psychiatrische expertises (o.a. door een betere vergoeding van psychiaters). 

Of die nieuwe interneringswet ook leidde tot minder interneringen, is niet duidelijk. Merkwaardig genoeg zijn daarover geen betrouwbare cijfers beschikbaar. 

Er zijn in Vlaanderen ondertussen twee FPC’s (Forensisch Psychiatrisch Centrum), in Gent (met plaats voor 264 mensen) en in Antwerpen (met plaats voor 182 mensen). En er staan er gepland in Paifve (met plaats voor 250 mensen) en Waver (ook voor 250 mensen). Als die twee plaatsen effectief geopend zijn (de opening is gepland voor 2023), betekent dat dat er in Wallonië 500 geïnterneerden uit de gevangenis verdwijnen richting psychiatrie.   

Er is ook de long stayafdeling in Bierbeek (30 plaatsen) en iets gelijkaardigs zal er komen in Aalst (met plaats voor 120 mensen). Voor 20 vrouwelijke geïnterneerden kwam er plaats in Levanta in Zelzate (die onlangs in opspraak kwam omwille van enkele omstreden praktijken). Daarnaast werden door het meerjarenplan internering her en der psychiatrische bedden opgewaardeerd waardoor in totaal er bijkomend plaats is voor 72 geïnterneerden in psychiatrische ziekenhuizen. 

Naast het meerjarenplan is er ook nog het masterplan internering. En ook dat laatste heeft geleid tot een gevoelige uitbreiding van het aantal plaatsen voor geïnterneerden. Welgeteld 282 psychiatrische bedden kwamen er tot nu toe nationaal bij. 

Als alle plannen effectief gerealiseerd zijn, zullen er in totaal ruim 1.000 plaatsen aan geïnterneerden kunnen aangeboden worden buiten de gevangenis. 

Alle geïnterneerden uit de gevangenis?

Op termijn wil men alle geïnterneerden weg uit de gevangenis of op zijn minst tot een strikt minimum beperken. Wellicht zullen er altijd een beperkt aantal geïnterneerden in de gevangenis blijven zitten. Het gaat dan om mensen die kort na de feiten geïnterneerd worden en in afwachting van hun plaatsing daar verblijven. 

Het Europees Hof maakt daar ook geen bezwaar tegen. Het Europees Hof veroordeelde ons land omdat ze geïnterneerden opsluit voor een onredelijke termijn en zonder aangepaste zorg.  

Dat laatste is niet onbelangrijk want internering is niet alleen maar een kwantitatief probleem. Idealiter moet iedereen in het zorgcircuit samenwerken zodat de doorstroming zo vlot mogelijk verloopt en geïnterneerden niet enkel verplaatst worden.  

Hoe dan ook, de doorstroming van geïnterneerden naar de forensische psychiatrie of het zorgcircuit verloopt hier en nu nog moeizaam. Dat blijkt ook uit de rapportage van het FPC Gent bijvoorbeeld. De mensen blijven daar langer zitten dan verwacht. Dat heeft te maken met capaciteitsproblemen en met het soms bijzonder moeilijke profiel van sommige geïnterneerden. In een aantal gevallen hebben we te maken met maatschappelijk gevaarlijke mensen, niet altijd even gemotiveerd om iets te veranderen aan hun situatie of mensen waarbij de aangeboden behandeling niet aanslaat.

Wat nu?

Vandaag, 6 december, verstrijkt de termijn van twee jaar die België kreeg om orde op zaken te stellen. En dat betekent ook dat alle andere dossiers die in afwachting van dit pilootarrest werden opgeschort, terug geactiveerd zullen worden. 

In het kantoor van advocaat Peter Verpoorten alleen al zijn dat er welgeteld 68, zo deelt hij mee. Hij kreeg inmiddels van het Europees Hof de vraag om een update te maken van die dossiers. Drie geïnterneerden zijn inmiddels overleden, resten nog 65 dossiers al is het correcter te spreken over 65 mensen die nog in de gevangenis zitten. 

Het comité van ministers van de Raad van Europa maakte in september van dit jaar opnieuw een evaluatie en daaruit blijkt een (voorzichtig) optimisme. 

Het valt af te wachten hoe het Europees Hof zich in nieuwe dossiers zal uitspreken maar de verwachting is wel dat de magistraten in Straatsburg ook gezien hebben dat er in België enorm veel veranderd is. 

Bron: VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/12/05/_historische-blaam-rechtgezet/

Gevangenen likken zich high aan hun post

Gedetineerden in de Belgische gevangenissen gaan steeds inventiever te werk om aan drugs te geraken. Het Europees Drugsagentschap signaleert een nieuwe trend waarbij synthetische drugs verneveld wordt op papiertjes en zo via het postverkeer de gevangenismuren worden binnengebracht. Volgens experts gaat het om een moeilijk op te sporen én gevaarlijke nieuwe vorm van drugs. Het Gevangeniswezen heeft haar personeel gevraagd om de nieuwe tendens op te volgen en controles uit te voeren op de briefwisseling van gedetineerden. (YDS)

HLN: 09/06/2018

Gevangenisaalmoezenier na staking: niet zomaar 'back to normal'

 

Nu de cipiersstaking voorbij is, moeten we werk maken van een menselijker detentiebeleid, vindt Siska Deknudt, aalmoezenier in de gevangenis Beveren.

In een opiniestuk in De Standaard schetst gevangenisaalmoezenier Siska Deknudt de situatie in de strafinstellingen tijdens de voorbij cipiersstaking.

De celdeuren bleven dicht, maar vanwege de hitte werden na de middag de kleine luikjes in de celdeuren opengezet. Gedetineerden hoorden onze stem en onze voetstappen. Door met de armen te zwaaien gaven ze ons een teken dat ze nood hadden aan een gesprek. Zij schoven een stoel tot bij het openstaande luikje en van deur tot deur gingen wij door de knieën om te luisteren.

Geen 'back to normal'

Na de staking bleef bij veel geestelijke zorgverstrekkers een gevoel van onbehagen hangen. Waarom is het zo moeilijk de gedetineerden een stem te geven? In de oude basiswet stond dat een gevangenisstraf ‘leed moet toevoegen in verhouding tot de misdaad’. Dat principe is er intussen uitgehaald, maar geldt het stiekem niet nog altijd?

Gedetineerden betwisten de noodzaak van hun straf niet. In elk gesprek dat aalmoezeniers met daders voeren, is het slachtoffer in gedachten aanwezig.

Straffeloosheid is geen optie. Maar als gevangenen vastgepind worden op hun daderschap, zijn ze nooit klaar om een positieve rol op te nemen in de samenleving.

Siska Deknudt: Wie bij elk incident schreeuwt om een veiliger samenleving, moet ook de moed opbrengen om verder te kijken dan een detentiebeleid dat roept om de eeuwigdurende opsluiting van de onverbeterlijke crimineel.

Warme bewaking en stille ruimte

Deknudt pleit voor warme bewaking, zoals die in Nederland al een feit is. Belgische gevangenen die uit Tilburg overkomen, getuigen daarvan. En ze hoopt luidop dat er op de plannen voor de nieuwe gevangenissen plaats is voorzein voor een stille ruimte, waar gedetineerden aan introspectie kunnen doen. Een plek waar zijn zachte kant een veilige ruimte krijgt.

 

Bron: Kerknet

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/blog/gevangenisaalmoezenier-na-staking-niet-zomaar-back-normal

 

Doping in de gevangenis

Het Vlaams Dopingagentschap controleerde op het gebruik van doping in een fitnesscentrum in de gevangenis. Van de 12 aanwezige sporters, testten er 5 positief op anabolen en 4 op drugs. 1 gevangene weigerde een urinetest. Verboden dopingsproducten blijken dus zelfs binnen de gevangenismuren te circuleren.

De Standaard, 20160915

Meest excentrieke gevangene sterft in cel

De meest excentrieke gevangene in België is begin december 2016 overleden in zijn cel. De man stierf aan een hartaanval. Hij was veroordeeld tot een levenslange celstraf en had zich in de gevangenis toegelegd op de liefde. De man die graag een vrouw wilde worden, hield er een alter ego als travestiet op na en was in de gevangenis getrouwd. De trouwpartij leverde vreemde beelden op. Hij droeg een bruidsjurk met blonde pruik en hoge hakken.

HLN, 20161215

Gevat door slimme camera

Een voortvluchtige gevangene is opgepakt bij een controle op een afrit van de E40. Een wagen werd opgemerkt door een camera met nummerplaatherkenning op he politievoertuig. Een van de inzittenden bleek geseind te staan omdat hij een celstraf moet uitzitten. De man werd overgebracht naar de gevangenis.

HLN, 20161223