Strafinrichting
Waardigheid achter slot en grendel.
Even ter herinnering: volgens onze tellingen vonden er in de vorige 3 jaar (2007 tot en met 2009) in totaal maar liefst 234 stakingsacties plaats in de Belgische gevangenissen. Wanneer een vakbondsman ootmoedig toegeeft dat “Er […] inderdaad de afgelopen 2 jaar te veel stakingen [zijn] geweest.” dan kan je enkel concluderen dat er iets ernstig aan de hand is met de situatie van het gevangenispersoneel. Of de schuld bij hun (ongetwijfeld moeilijke) arbeidsomstandigheden ligt, dan wel – zoals de heer de Clerq (eredirecteur van de gevangenis van Gent) in zijn diverse opiniestukken soms lijkt te insinueren (meest recent op 26/10/2010 in de Morgen) – bij een overdreven bereidheid tot staken, doet voor ons niet eens zoveel terzake.
Eén zaak is duidelijk: het stakingsrecht is heilig. De moderne Europese welvaartstaten zijn wat ze zijn omdat ze arbeiders, bedienden e.a. het recht geven zich te verenigen en p te komen voor zijn of haar rechten en arbeidsvoorwaarden, ook door middel van stakingen, als verstoring van de normale gang van zaken, een drukkingsmiddel te blijven dat je enkel in uitzonderlijke gevallen kan benutten. Dit geldt a fortiori voor die diensten waar een bepaalde groep afhankelijk is van een andere groep, zonder hierin een vrije keuze te kennen. Denk maar aan het personeel van ziekenhuizen of politieagenten (volgens sommige zelfs de werknemers van het openbaar vervoer. Ook voor hen dienen vakbondsacties trouwens mogelijk te blijven. Alleen dient een vorm van minimale dienstverlening gegarandeerd te blijven voor de gezondheid van patiënten, de bewaking van de openbare orde enz. Ieder weldenkend persoon weet dat gedetineerden het niet gemakkelijk hebben. Ze worden trouwens niet voor niets tot een vrijheidsberovende straf veroordeeld, er zit in die straf altijd ook een zeker bestraffend karakter, de bedoeling van te straffen, die verdergaat dan de loutere beveiliging van de maatschappij. Dat wil, mág niet en kan echter niet betekenen dat je gedetineerden kan beroven van een aantal elementaire rechten, of dat je de basis principes van een menswaardige behandeling zomaar overboord kan gooien, eenmaal de poorten van een gevangenis zich achter de gedetineerden sluiten. De cipiers weten dit ook. We kennen zelf de situatie in de gevangenissen, omdat onze representatieve organen er voor de morele en religieuze behoeften van de gedetineerden vertegenwoordigers tewerk stellen. We weten dat de meeste cipiers ondertussen een duidelijk inzicht hebben in de noodzaak aan een menswaardige behandeling van gedetineerden. En we hebben begrip voor het feit dat hun werkomstandigheden allesbehalve evident zijn. Maar we betreuren wel dat voor de zoveelste keer stakingsacties plaatsvinden (terecht of niet, daar spreken we ons niet over uit), omdat er weer veel onterechte slachtoffers gaan vallen, m.n. alle gedetineerden, van goede of kwade wil, wiens elementaire dienstverlening wordt ontnomen: het recht op een wandeling, het plezier van een bezoek, de netheid van de cellen en het recht op morele of religieuze begeleiding. Stuk voor stuk zaken die u en ik als doodnormaal beschouwen, maar waarvoor een gedetineerde noodzakelijkerwijze volledig afhankelijk is van een ander. Graag hadden we evenwel voor de gedetineerde, omdat we het hen als maatschappij nu eenmaal verschuldigd zijn (om zelf in ethische zin geen transgressies te begaan), een oplossing gevonden om in dergelijke conflicten toch een menswaardig bestaan in de cel te kunnen garanderen.