Op 1 januari dit jaar zou de Wet op de Elektronische Procesvoering – die al meegaat van in 2006 – integraal in werking treden, maar dat is niet gebeurd. Op de uiterste vervaldatum, 31 december 2012 om precies te zijn, stelde minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) de wet nog eens twee jaar uit, tot in 2015 om precies te zijn. Justitie bleek niet klaar om het computertijdperk binnen te treden. Het mailen van pv's of conclusies is nog steeds uit den boze, CD en USB-stick zullen nog even in de kast moeten blijven zitten. Officiële stukken waar een handtekening op moet staan, worden manueel doorgegeven.

Opvallend: sommige artikelen (die niet letterlijk en/of definitief voorzien in de vervanging van papier door digitale documenten, red.) zijn wél al in werking getreden. En dat zorgt bij de hoven en rechtbanken voor zenuwachtigheid.

In een brief aan minister Turtelboom van 17 januari kaarten Etienne Goethals en Jean-François Leclercq – de eerste voorzitter en de procureur-generaal bij het Hof van Cassatie – de ‘moeilijkheden die bij alle gerechten rijzen' aan. De brief somt een aantal voorstellen op in de praktijk verder te kunnen werken ‘zolang er geen elektronisch rechtsplegingsdossier bestaat met documenten die als originelen kunnen worden beschouwd' .

Een voorbeeld: het ‘zittingsblad' waarop vermeld staat wie wat wanneer gezegd heeft tijdens de zitting, blijft voorlopig een blad papier. Of nog: het origineel van alle rechterlijke beslissingen moet bewaard blijven op de griffie van het gerecht waar de uitspraak gedaan werd.

‘Hoe meer een dossier verplaatst wordt, hoe groter de kans dat er een van de stukken verloren gaat', verduidelijkt Antoon Boyen, eerste voorzitter van het Brusselse hof van beroep. ‘We zitten in een overgangsfase: het is duidelijk dat het elektronisch dossier de toekomst is, maar het is ook duidelijk dat dat niet voor de eerstkomende jaren zal zijn. Ik durf zelfs te betwijfelen of het in 2015 al kan ingevoerd worden.'

Volgens Boyen sleept Vrouwe Justitia een zware erfenis met zich mee. ‘Het Fenix-project (mislukt megaplan om gerecht te informatiseren, red.) is een fiasco gebleken, dat was pure zelfoverschatting. Vandaag is het probleem dat de diensten niet optimaal op elkaar afgestemd zijn, waardoor de implementatie van het elektronisch dossier niet gestroomlijnd kan verlopen. Hoe dat komt? Justitie wordt al jaren ondergewaardeerd. Als je maar een budget krijgt voor een 2PK'tje, kan je er moeilijk een Rolls Roys van maken, he.' In strafzaken, benadrukt de Brusselse topmagistraat, is er op het niveau van de onderzoeksgerechten trouwens wél sprake van een digitaal dossier. Alleen: vanaf het moment dat de zaak ten gronde beslecht wordt, schakelt men over op papier.

Het uitstel is vervelend voor Turtelboom. De liberale minister wilde deze regeerperiode drie werven aanpakken: de hervorming van het gerecht, de informatisering en de strafuitvoering van álle straffen. Ook de korte. Op dat laatste domein, zo zei een stoere voorzitter Alexander De Croo vorig jaar, mag Open VLD afgerekend worden (DS 14 april 2012) .

‘First things first'

Begin deze maand raakte evenwel bekend dat de minister ook al de oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken voor straffen onder de drie jaar wegens geldgebrek uitgesteld heeft naar september 2015 (DS 7 januari) . ‘Dat betekent evenwel niet dat de straffen niet uitgevoerd worden', aldus het kabinet-Turtelboom.

Net als het toezicht op korte straffen, is ook de invoering van het e-dossier een werf die meermaals werd uitgesteld door Turtelbooms voorgangers.

‘ First things first ', reageert Turtelbooms woordvoerster. ‘We kunnen justitie maar uit het papieren tijdperk halen als iedereen over een pc met hetzelfde besturingssysteem beschikt, zodat ze onderling kunnen communiceren. De uitrol van dat project, PC@Work, is gepland voor het einde van de legislatuur. Parallel werken we aan de grote databank voor vonnissen en arresten, JustX. Onze doelstelling is dus onveranderd: zorgen dat justitie de 21ste eeuw kan binnenstappen.'

 

Bron: De Standaard